Ustawodawca z 1 lipca 2023r. wprowadził postępowania konsumenckie, jest to ważne z perspektywy przedsiębiorcy, bowiem konsument zyskuje przewagę w sądzie
Należy wyjaśnić, że sprawa konsumencka obejmuje sprawy o roszczenia konsumenta przeciwko przedsiębiorcy oraz o roszczenia przedsiębiorcy przeciwko konsumentowi, jeśli konsument jest stroną postepowania. W postępowaniu z udziałem konsumentów rozpoznawane będą sprawy nie tylko w ścisłym znaczeniu, ale także takie, których przedmiotem nie jest roszczenie w rozumieniu prawa materialnego, a więc sprawy o ustalenie oraz ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego. Poza tym w postępowaniu konsumenckim rozpoznawane są sprawy o prawa majątkowe, jak też o prawa niemajątkowe. Ratio legis ustanowienia postępowania konsumenckiego wydaje się, że było uregulowanie odrębnie spraw prowadzonych z udziałem przedsiębiorców, a wynikających z łączących stron umów, gdzie po jednej stronie czynności prawnej w obrocie występuje konsument, natomiast po drugiej stronie występuje przedsiębiorca.
Konsument zyskuje przewagę nad przedsiębiorcą
przede wszystkim w trzech aspektach:
• może wytoczyć powództwo przed sąd właściwy dla miejsca swojego zamieszkania albo przez sąd właściwości ogólnej, jednak nie dotyczy to spraw, w których właściwość sądu jest wyłączna. Celem regulacji dotyczącej właściwości sądu w postępowaniu konsumenckim jest zwiększenie zakresu ochrony praw konsumentów, ponieważ możliwość wytoczenia powództwa przez sąd właściwy dla miejsca zamieszkania konsumenta ułatwia konsumentom realizację prawa do sądu, w związku z tym umożliwia likwidację barier związanych z koniecznością ponoszenia kosztów prowadzenia sprawy przed oddalonym sądem;
• ustawodawca nałożył na przedsiębiorców ograniczenie sprowadzające się do tego, iż niezależnie, czy jest on powodem czy też pozwanym ma obowiązek powołać wszystkie twierdzenia i dowody w pierwszym piśmie procesowym. Sąd pominie spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że przedsiębiorca uprawdopodobni fakt, że powołanie ich wcześniej nie było możliwe, lub zasadność powołania konkretnych twierdzeń i dowodów powstała na późniejszym etapie postępowania. Natomiast konsument może powoływać dowody na poparcie twierdzeń aż do zakończenia postępowania;
• w zakresie kosztów postępowania jest możliwość, aby to przedsiębiorca był zobowiązany do ich uiszczenia, nawet jeśli będzie stroną wygrywającą proces. Może to mieć miejsce przede wszystkim w sytuacji, gdy unikał on dobrowolnego rozwiązania sporu, nie brał udziału w niej w dobrej wierze lub niedostatecznie był w nią zaangażowany. Wtedy sąd może obciążyć przedsiębiorcę kosztami procesu, nawet do dwukrotnej ich wysokości, gdy przedsiębiorca przed wytoczeniem powództwa zaniechał próby rozwiązania sporu, czy też przedsiębiorca uchylił się od udziału w polubownej próbie rozwiązania sporu lub też uczestniczył w niej w złej wierze.
Wnioski:
W tej sytuacji rekomenduje się skrupulatne dokumentowanie zawieranych umów z konsumentami i dokumentowanie wszelkich ustaleń, by później móc wszystkie okoliczności wykazać przed sądem, a w konsekwencji wygrać spór sądowy.